อุปกรณ์ที่มีผลต่อเสียงในระบบ home theater มากที่สุดคืออะไร?

สมัยก่อนผมนั่งอ่านกระทู้ใน Thaidvd, ThaiAudioClub พูดคุยกันอย่างออกรส ถกเถียงกันเรื่องเครื่องเครา multichannel ว่าอะไรที่มีผลต่อเสียงที่สุด
ผมจำได้ว่า ผมต้องการคำตอบจากใครสักคนที่มาฟันธงว่า ระหว่าง player หรือ avr หรือ pre-processor หรือ power หรือลำโพงกันแน่ที่กำหนดแนวทางของเสียงในระบบ

นั่งไล่อ่านยิ่งเยอะก็ยิ่งปวดหัว เพราะไม่มีใครฟันธงได้ และยิ่งอ่านเสียงก็ยิ่งแตก บางคนบอก power บางคนบอกปรี บางคนบอกเครื่องเล่นต้นทาง
สรุปผมหาคำตอบไม่ได้ และเก็บความมึนงงนั้นไว้กับตัว โดยที่ลืมคำถามนั้นไปแล้ว

ระยะเวลาที่ผ่านมา เว็บล่มสลายลง ผมก็เลิกอ่านเว็บบอร์ด และก็เล่นเครื่องเสียงของผมมาเรื่อยเปื่อยตามประสาคนยาก
แต่สิ่งที่ผมได้จากการหยุดอ่านแล้วควักกระเป๋าลองเล่นจริงๆก็คือ ผมได้ลองกับตัวเอง และเรียนรู้บางอย่างจากการเล่นดังนี้ครับ (อย่าเชื่อ)

  1. ต่อให้ไปไล่อ่านข้อมูลทั้งโลก ก็ไม่สู้ได้ลองเอง เมื่อไร่ที่เราไม่ยอมควักกระเป๋าจ่ายยกของมาเล่นเอง ฟังเอง เราจะไม่มีวันได้ข้อสรุปและไม่มีวันรู้ว่าจริงๆแล้ว แนวทางของเครื่องแต่ละชิ้นมันเป็นเช่นไร

  2. ข้อสรุปที่เราค้นหาได้นั้น มันเป็นข้อสรุปที่เหมาะสมของเราคนเดียว แต่อาจไม่ใช่ข้อสรุปของคนอื่นๆ เพราะแนวทางการเล่น ความชอบ ห้อง อุปกรณ์แต่ละคนไม่เหมือนกัน เราสรุปแบบนึง คนอื่นอาจจะสรุปอีกแบบ ไม่มีใครถูกหรือผิด

  3. อุปกรณ์ที่มีผลต่อเสียงที่สุด 3 factors สำหรับผมคือ (ไม่นับห้อง)
    3.1 ลำโพง ก่อนที่คุณจะเริ่มเล่นอะไรสักอย่าง คุณต้องเริ่มจากลำโพงก่อนเป็นอันดับแรก ถ้าลำโพงคุณเลือกผิด ไม่ใช่แนวที่คุณต้องการ ก้าวต่อไปก็ผิดหมด เพราะการหาแอมป์ หาอุปกรณ์มาเปลี่ยนโทนเสียงลำโพงของคุณนั้น มันทำได้ยากยิ่ง (เหมือนติดกระดุมเม็ดแรกผิด เม็ดถัดมาก็ยังผิดอยู่)

    3.2 Pre + Power ทั้งสองอุปกรณ์นี้ยังคงเป็นปริศนาที่ท้าทายและถกเถียงกันอยู่ว่า pre หรือ power กันแน่ที่กำหนดแนวเสียงหลักให้กับลำโพงตัวนั้น

   - Pre ทำหน้าที่ถอดรหัสเสียง ปรับแต่งเสียงให้ออกมาสู่ลำโพง จะว่า pre เป็นตัวป้อนสัญญาณส่งต่อให้ power ผ่านสายสัญญาณ (rca, xlr) แล้ว power จึงทำหน้าที่ถ่ายทอดกำลังให้ลำโพงผ่านสายลำโพงอีกทีก็ไม่ผิด ถ้าคิดเช่นนี้ก็แปลว่า power ย่อมมีผลน้อยกว่าปรี เพราะปรีส่งอะไรมา power ก็ต้องทำตามนั้น

   - Power รับหน้าที่รับสัญญาณจากปรีผ่านสายสัญญาณและขับให้ลำโพงทำงาน เหมือนเป็นงานขั้นสุดท้ายที่ใช้แต่กำลัง ไม่ได้ใช้สมองหรือ logic ใดๆ แต่ power มีแนวเสียงต่างกันมากในแต่ละรุ่น แต่ละแบรนด์ บางรุ่นแนวเสียงนุ่มละมุนเบสย้วย บางรุ่นแหลมทอดยาวใส บางรุ่นเบสหนักแน่น ครบเครื่องรายละเอียดมาครบ มันเป็นเพราะอะไรถึงรับสัญญาณมาจากแหล่งเดียวกันแล้ว power ไม่สามารถถ่ายทอดเสียงนั้นไปสู่ลำโพงได้เหมือนกัน ความต่างของแนวเสียง power แต่ละแบรนด์แต่ละรุ่นนั้นต่างกันไม่ใช่นิดๆหน่อยๆ แต่ต่างกันได้มากถึง 50-80% ก็มี (ขึ้นอยู่กับซิสเต็มและลำโพง)

แล้วคำตอบคืออะไรที่ให้ผลมากกว่า ผมอยากสรุปส่วนตัวว่า ทั้งสองส่วนมีผลเท่าๆกัน เหมือนผู้บริหาร (Pre-Processor) วางแผน สั่งการและชี้นิ้วสั่งให้ คนงาน (power) ไปทำงานตามที่สั่ง

หากผู้บริหาร (pre)ขาดวิสัยทัศน์ วางแผนไม่เก่ง ชุ่ย แผนไม่ดี อ่านเกมไม่ออก สั่งคนงาน (power) ไปทำผลงาน (เสียง)ก็ย่อมไม่ดี งานหยาบ เพราะคนงาน (power) ย่อมทำงานตามสโคปที่ผู้บริหาร (pre) สั่ง

หรือผู้บริหาร (pre) เก่งมากๆ ชี้นิ้วสั่งคนงาน (power) ที่ขาดทักษะ ไม่เก่ง ขาดความเชี่ยวชาญ ชุ่ย ไปทำ ก็ไม่สามารถ implement ผลงานตามที่ผู้บริหาร (pre) ต้องการได้ คนงานที่ไม่เก่ง ก็เปรียบเสมือน power ที่กำลังน้อย อ่อนแรง กำลังสำรองไม่ดี ให้เสียงนุ่ม ยานย้วย อ่อนเปลี้ย คุมลำโพงไม่อยู่

หากผู้บริหารฝึกหัดมือใหม่ไม่เก่ง (ภาค pre ของAVR) แต่ลูกน้องเก่ง (Power ดี) เสียงก็อาจจะดีได้ เพราะผู้บริหารชี้สั่งมั่วๆมา แต่ power สามารถจัดการงานได้เรียบร้อย

แต่ถ้าผู้บริหารไม่เก่ง และคนงานไม่เก่งด้วย (AVR ตัวเดียว) ก็มีโอกาสที่งานจะเละ
(avr ตัวเดียว ก็เหมือน sme เล็กๆ ที่เจ้าของ ผู้บริหารทั้งวางแผน ทั้งทำงานเอง ขายเอง ยกของเอง ขับรถเอง ทำ everything เองนั่นแหละ)

หรือถ้าผู้บริหารเก่ง และคนงานเก่ง (Pre + Power ขั้นเทพ) งานนั้นย่อมมีโอกาสที่จะดีสูง

    3.3. ต้นทาง คือเครื่องเล่น หากเครื่องเล่นไม่สามารถอ่าน 4k หรือเล่นได้แค่ความละเอียดระดับ dvd (720 px) อ่านเสียงได้แค่ระดับ dts, dolby ธรรมดาก็ไม่มีประโยชน์อะไรเพราะต้นทางแย่มาตั้งแต่ต้น
หากต้นทางส่งขยะมาให้ หลังบ้านก็รับไปทำแบบนั้น ดังนั้นต้นทางผมเปรียบได้เหมือนผู้ถือหุ้นหรือเจ้าของบริษัทที่กำหนดทิศทางและนโยบายให้ผู้บริหาร (Pre) และคนงาน (Power) เดินไปตามทางที่กำหนด

    3.4 เส้นสาย มีผลต่อซิสเต็มใหญ่ๆ บางคนบอกให้ผมบอกเขาทีว่าถ้าผมเปลี่ยนสายไฟแล้วผมจะได้อะไร
ผมตอบเขาไปว่า ผมไม่สามารถ commit ให้เขาได้ว่าเปลี่ยนสายไฟแล้วคุณจะได้ยิน ได้สัมผัสอะไรเหมือนที่ผมได้สัมผัส เพราะมันมีปัจจัยมากมายที่คนเราจะได้ยินและเห็นสิ่งที่เปลี่ยนไป ทั้งซิสเต็มใหญ่แค่ไหน ห้อง การเซ็ทอัพ และสภาพจิตใจ และจินตนาการ แต่ถ้าถามผมใหม่ว่าเปลี่ยนลำโพง power pre ตัวนี้แล้วคุณจะได้อะไร อันนี้ผมถึงจะ commit คุณได้

เส้นสายก็เหมือนอุปกรณ์ในสำนักงาน หรืออุปกรณ์อำนวยความสะดวก รถรา เครื่องถ่ายเอกสาร อุปกรณ์สำนักงานต่างๆที่คอยอำนวนความสะดวกพนักงานให้ทำงานได้สะดวก ขาดไม่ได้ แต่ไม่ใช่หมายความว่า ถ้าใช้ของถูกแล้วจะงานไม่เสร็จ

เพียงแต่หากใช้ของดี และมีคุณภาพนั้นย่อมอำนวยความสะดวกและช่วยให้งานเสร็จได้ง่ายขึ้น

  4. เวลาฟังรีวิวจากร้านขาย หรือฟังรีวิวจากนักเล่น ก็ให้ฟังให้เยอะๆ แต่เชื่อให้น้อยๆ แล้วหาโอกาสลองเอง ไม่ได้หมายความว่ารีวิวเหล่านั้นโกหก แต่รีวิวเหล่านั้นอาจจะบอกในมุมมองของเขา คนที่เขาบอกว่าดีเขาอาจจะแมทชิ่งและชอบเสียงแนวนี้ แต่
เราอาจจะไม่ได้ชอบเหมือนเขา หรือบางร้านอาจมีผลประโยชน์หรือเหมาสินค้าแบรนด์นี้มาขายผู้เดียว ก็เลยต้องเชียร์ของชิ้นนั้นเป็นธรรมดา ดังนั้นให้ลองเปิดโลกแล้วฟังให้มาก

  5. การ matching มีความสำคัญมาก การที่มีโอกาสได้ลองสินค้าหลายๆตัว จบตัวนั้นผสมตัวนี้ได้ถือว่ามีประโยชน์มาก เพราะของแพงหลายชิ้นพอมาอยู่ด้วยกันแล้วไม่เข้ากันก็มี